اثر سطوح مختلف مکمل های آلی روی و مس بر عملکرد و برخی فراسنجه های شکمبه و پلاسمای بره های نر مهربان

به منظور بررسی اثر سطوح مختلف مکمل های آلی روی و مس جیره بر عملکرد، متابولیت های شکمبه، پلاسما و سرم، هماتولوژی، قابلیت هضم مواد مغذی و ابقاء برخی مواد معدنی در بره های نر مهربان، 25 بره 6-5 ماهه بطور تصادفی به 5 گروه تقسیم شدند و تیمارها شامل: 1) جیره شاهد بدون افزودن پروتئینات روی و پروتئینات مس، که حاوی 47/22 پی پی ام روی و 6/8 پی پی ام مس بود، 2) جیره شاهد + 20 پی پی ام روی +10 پی پی ام مس، 3) جیره شاهد + 20 پی پی ام روی + 20 پی پی ام مس، 4) جیره شاهد + 40 پی پی ام روی + 10 پی پی ام مس، و 5) جیره شاهد + 40 پی پی ام روی + 20 پی پی ام مس بودند. از مکمل های پروتئینات روی و پروتئینات مس برای افزودن روی و مس به جیره استفاده شد. اگرچه افزودن روی و مس به جیره تأثیر معنی داری بر عملکرد بره ها نداشت، اما بهبود ضریب تبدیل غذایی در تیمار های دریافت کننده سطح 40 پی پی ام روی (تیمار های 4 و 5) مشاهده شد. غلظت روی و مس پلاسما در اثر افزودن روی و مس به جیره بطور معنی داری افزایش یافت (0001/0=p) اما در بین تیمار های دریافت کننده مکمل اختلاف معنی داری وجود نداشت. غلظت گلوکز، ca،p پلاسما، و غلظت کل اسیدهای چرب فرار شکمبه نیز اختلاف معنی داری در بین تیمار ها نشان ندادند اما غلظت آهن پلاسما بطور معنی داری کاهش یافت (011/0=p)، سطح 40 پی پی ام روی بر این کاهش موثرتر بود. علیرغم افزایش عددی فعالیت alp، balp و سرولوپلاسمین سرم، فعالیت sod گلبول های قرمز، اختلاف معنی داری در بین تیمار ها مشاهده نشد. تیمار ها از لحاظ ظرفیت آنتی اکسیدانی تام سرم اختلاف معنی داری نشان دادند (029/0=p)، تیمار های 4 و 5 که سطح 40 پی پی ام روی را دریافت کرده بودند بطور معنی داری (002/0=p) سبب بهبود ظرفیت آنتی اکسیدانی تام سرم گردیدند. تعداد گلبول های سفید و تعداد لنفوسیت ها، تعداد گلبول های قرمز، درصد هماتوکریت، غلظت هموگلوبین در بین تیمارها اختلاف معنی داری نشان ندادند. افزودن روی و مس سبب بهبود معنی دار غلظت ویتامین a سرم گردید (041/0=p)، به گونه ای که تیمار های دریافت کننده سطح 40 پی پی ام روی (تیمار های 4 و 5) سبب افزایش بیشتر غلظت ویتامین a سرم گردیدند (021/0=p). غلظت بتاکاروتن سرم نیز افزایش یافت اما این افزایش معنی دار نبود. گوارش پذیری ماده خشک و ماده آلی (01/0>p)، و گوارش پذیری ان-دی-اف جیره (05/0>p) بطور معنی داری افزایش یافت، سطح 40 پی پی ام روی (تیمار های 4 و 5) سبب افزایش بیشتر گوارش پذیری ماده خشک و ماده آلی جیره گردید. اگرچه گوارش پذیری پروتئین خام، چربی خام، ای-دی-اف و ان-اف-سی اختلاف معنی داری در بین تیمار ها نشان نداند اما سطح 40 پی پی ام روی بطور معنی داری (035/0=p) سبب افزایش گوارش پذیری پروتئین خام گردید. اختلاف معنی داری بین تیمار ها از لحاظ ابقاء n، ca،p وجود نداشت. ابقاء روی (01/0> p) و ابقاء مس (05/0> p) بین تیمار شاهد و بقیه تیمار ها اختلاف معنی داری نشان داد اما بین تیمار های دریافت کننده مکمل اختلافی مشاهده نشد. ابقاء آهن نیز بطور معنی داری افزایش یافت (05/0> p) به گونه ای که سطح 10 پی پی ام مس (تیمار های 2 و4) سبب افزایش بیشتر ابقاء آهن گردید. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که سطح 40 پی پی ام روی و سطح10 پی پی ام مس در بسیاری فراسنجه ها نسبت به سطوح دیگر خود تأثیر مطلوبتری را داشتند.